Từ ngày 1-7, doanh nghiệp (DN) có thể được “chết” dễ dàng hơn nhờ quy định mới trong Thông tư 80/2012 của Bộ Tài chính.

Dùng dằng quyết toán

Lâu nay DN thường xuyên than phiền về việc khó giải thể. Nguyên nhân cơ bản là DN phải được cơ quan thuế quyết toán thuế xong xuôi thì mới giải thể được. Thế nhưng DN gửi hồ sơ xin giải thể và thường phải đợi rất lâu mới được cơ quan thuế quyết toán.

Ông Nguyễn Đình Tấn, Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM, cho biết có quá nhiều DN xin giải thể, nhất là trong giai đoạn kinh tế khó khăn năm 2011, 2012. Vì vậy mà nhân viên thuế làm không xuể, dẫn đến việc DN chờ lâu. Hơn nữa, hồ sơ quyết toán giải thể phức tạp hơn các hồ sơ khác, cần phải xác minh tất cả hóa đơn… vì vậy mà mất thời gian hơn nhiều.

Theo luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, lâu nay không có quy định cụ thể về trách nhiệm quyết toán của cơ quan thuế. Cơ quan thuế có nghĩa vụ quyết toán cho DN giải thể nhưng muốn quyết khi nào thì quyết, không ràng buộc về thời hạn thực hiện. Vì quy định lỏng như vậy nên lâu nay DN chờ làm thủ tục giải thể vài tháng mà không được cơ quan thuế ngó ngàng gì đến thì cũng đành ngồi chờ chứ không có cách nào khác. Giả sử có khiếu nại hay kiện ra tòa thì cũng chẳng ăn thua, vì cơ quan thuế đâu có sai chỗ nào!

Từ ngày 1-7, DN muốn chấm dứt hoạt động thì thực hiện dễ dàng hơn thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế. Trong ảnh: Quyết toán các nghĩa vụ về thuế tại Cục thuế TP.HCM. Ảnh: HTD

Chỉ trong 10 ngày

Theo Thông tư 80 áp dụng từ ngày 1-7, DN muốn chấm dứt hoạt động thì thực hiện thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế. DN chỉ cần gửi giấy chứng nhận đăng ký thuế, quyết định giải thể DN. Cơ quan thuế ra thông báo DN ngừng hoạt động và đang làm thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế. Sau khi nhận được thông báo của cơ quan thuế, DN phải nộp các hồ sơ liên quan và quyết toán các nghĩa vụ thuế.

Trong vòng 10 ngày làm việc, cơ quan thuế phải tiến hành kiểm tra quyết toán thuế cho DN.

Như vậy, nếu cơ quan thuế không thực hiện nghĩa vụ quyết toán thì DN có quyền căn cứ vào Thông tư 80 mà khiếu nại rằng cơ quan thuế đã làm sai quy trình.

Liệu cơ quan thuế có thực hiện Thông tư 80, cho DN dễ dàng giải thể hay không? Ông Tấn cho biết: “Cơ quan thuế vẫn phải thực hiện thông tư này, tuy nhiên 10 ngày thì không thể làm kịp, do đó cơ quan thuế sẽ trao đổi thêm với DN về thời hạn thực hiện”.

Ai chịu tiền kiểm toán?

Ông Tấn cho rằng việc DN giải thể sẽ được giải quyết rất nhanh nếu DN xin giải thể thông qua một đơn vị kiểm toán độc lập. “Chúng tôi cứ mong có một cơ chế như vậy. Nếu DN đã được một đơn vị độc lập kiểm toán xong rồi thì sau khi DN nộp hồ sơ kiểm toán, cơ quan thuế chỉ cần giải quyết trong vòng bảy ngày là xong thủ tục giải thể. Tuy nhiên, hiện nay DN lại không qua kiểm toán” – ông Tấn phân tích.

Thế nhưng phải thấy rằng DN kinh doanh không thuận lợi mới đóng cửa, giải thể. Vậy DN lấy đâu ra kinh phí mà thuê kiểm toán để giải thể? Ông Tấn cho rằng Nhà nước hiện không có kinh phí để trả phí kiểm toán cho DN được. DN nên xem việc kiểm toán là việc thường xuyên trong DN mình.

Hiện nay, TP.HCM cũng đang tính một cơ chế phối hợp giữa Cục Thuế, Sở Kế hoạch và Đầu tư, cơ quan công an để làm thủ tục giải thể cho DN. Khi DN xin thành lập thì Sở Kế hoạch và Đầu tư làm đầu mối nhận hồ sơ, cấp mã số thuế, giấy chứng nhận đăng ký DN và cả con dấu. Nay DN giải thể thì Cục Thuế làm đầu mối nhận hồ sơ, thu con dấu, thu giấy chứng nhận đăng ký DN, khóa mã số thuế.

Tuy nhiên, cơ chế này còn phải được bàn thảo, được sự đồng ý của các bên thì Cục Thuế mới thực hiện được.

QUỲNH NHƯ